39. سوره زمر آيه 20،19

پيام ها / 1- برخى انسان‏ها با عناد و لجاجت خود ، روزنه‏ هاى عفو الهى را مى ‏بندند. «حقّ علیه كلمة العذاب» 2- انحراف، در حقیقت آتش است. «تنقذ مَن فى النار» 3- بیم و امید باید در كنار هم باشند. در آیه 16 خواندیم : «لهم من فوقهم ظللٌ من النار» یعنى لایه‏ هایى از آتش بالاى سر دوزخیان است و در این آیه مى ‏خوانیم : «لهم غرف من فوقها غرف» یعنى براى اهل تقوى غرفه‏ هائى است كه بالاى آنها غرفه‏ هاى دیگر است . ...

39. سوره زمر آيه 18،17

پيام ها / 1- از اوصاف مؤمنان و بندگان خالص خدا پرهیز از طاغوت‏هاست . «اجتنبوا الطاغوت ... فبشّر عباد» 2- اجتناب از طاغوت ، مقدّمه توجّه به خداست . «اجتنبوا الطاغوت - انابوا الى اللّه» 3- شرط توبه ، دورى از طاغوت است و اطاعت از طاغوت مانع انابه و توبه است . «اجتنبوا الطاغوت - انابوا الى اللّه» 4- بركات انتخاب احسن نامحدود است. (كلمه «بشّر» مطلق است تا شامل انواع بشارت بشود). 5 - كسانى حقّ شنیدن هر سخنى را دارند كه به كلام توجّه كنند و دچار شخصیّت ‏زدگى گوینده نشوند . «یستمعون القول» 6- انسان باید تحمّل شنیدن سخنان دیگران را داشته باشد و داراى سعه صدر باشد. «یستمعون القول ...»

39. سوره زمر آيه 16

پيام ها / 1- كیفر كسانى كه خدا را رها كرده و به سراغ غیر او رفته و گرفتار خسران شدند ، احاطه‏ ى آتش از بالا و پایین و هر سو است . «من فوقهم ظلل من النار...» 2- شرك در دنیا ، قهر در آخرت را به دنبال دارد . «من فوقهم ظلل من النار» 3- دوزخ پر از آتش و تاریكى است. «ظلل من النّار ...» 4- هشدارهاى الهى بر اساس مهر اوست . «یا عباد فاتّقون» 5 - تقوى سبب رهائى از آتش دوزخ است . «ظلل من النار ... فاتّقون» 6- ایمان به خطرهاى قیامت سبب تقوى است . «ظلل من النار ... فاتّقون»

39. سوره زمر آيه 15،14

پيام ها / 1- موضع خود را در برابر كفّار با صراحت اعلام كنید. «قل» 2- یكتا پرستى برجسته ‏ترین سخن انبیاست . «قل اللّه اعبد» 3- انبیا فرامین الهى را با جان و دل اجرا مى ‏كردند . (در چند آیه ‏ى قبل خواندیم : «إنّى اُمرتُ ان اعبد اللّه مخلصاً» و در این آیه مى ‏فرماید : «قل اللّه اعبد مخلصاً») 4 - از ابتداى این سوره تاكنون 4 بار از اخلاص سخن به میان آمده و این به خاطر آن است كه در طول تاریخ بزرگ‏ترین آفت براى دین، اضافه شدن خرافات و سلیقه ‏ها و تحریف‏ها بوده است. «مخلصاً له دینى»

39. سوره زمر آيه 11-13

ترجمه / بگو: «همانا من مأمورم كه خدا را بپرستم در حالى كه دین را براى او خالص و پیراسته گردانیده ‏ام. و فرمان یافته ‏ام كه اولین مسلمان باشم». بگو : «البتّه اگر نسبت به پروردگارم عصیان ورزم، از عذاب روز بزرگ بیم دارم».

39. سوره زمر آيه 10

پيام ها / 1- در دعوت دیگران به كار نیك، به مخاطب كرامت دهید. «یا عباد» 2- ایمان به تنهایى كافى نیست و باید همراه تقوا و دورى از گناه باشد. «آمنوا - اتّقوا» 3- كار نیكى ارزش دارد كه از اهل ایمان و تقوا باشد. «آمنوا اتّقوا... احسنوا» 4- خداوند، در كارهاى نیك مقابله به مثل مى‏ كند. «للّذین احسنوا... حسنة» (چنانكه در آیات دیگر نیز مى‏ فرماید : «اِن احسنتم احسنتم لانفسكم» (12) اگر نیكى كنید به خودتان نیكى كرده ‏اید. «هل جزاء الاحسان الاّ الاحسان» (13) آیا پاداش احسان جز احسان است.)

39. سوره زمر آيه 9

پيام ها / 1- شب بهترین بستر عبادت است. «قانتٌ آناءَ اللَّیل» 2- نشانه‏ ى علم، عبودیّت است. «ساجداً و قائماً ... الّذین یعلمون» (علم و عبادت باید با هم باشند. آرى شب زنده داران عابد و آخرت جویان امیدوار به رحمت الهى عالمان واقعى هستند. «قانتٌ آناءَ اللَّیل یحذر الآخرة... یعلمون» 3- عبادتى ارزش دارد كه تداوم داشته باشد. («ساجداً و قائماً» به صورت اسم فاعل آمده كه نشانه استمرار است). 4- مردان خدا، هم از آخرت بیم دارند و هم به رحمت الهى امیدوارند. «یحذر، یرجوا» 5 - ترس ما به خاطر عمل خود ماست «یحذر الآخرة» ولى امید ما به فضل و رحمت اوست. «یرجوا رحمة ربّه»

39. سوره زمر آيه 8

پيام ها 1- قرآن از توجّه‏ هاى موسمى و موضعى انسان كه به هنگام اضطرار پیش مى ‏آید و بعد فراموش مى‏ شود، انتقاد مى‏ كند. «اذا مسّ الانسان ضُرٌّ دَعا» 2- انسان كم ظرفیّت است و در اولین برخورد با سختى ‏ها، فریاد مى ‏زند. «مسّ» 3- مشكلات، عامل بیدارى و بازگشت به فطرت است. «ضُرٌّ دَعا» (گرفتارى‏ ها انسان را به توبه و دعا وادار مى ‏كند). 4- دعاى خالصانه سبب برطرف شدن ناگوارى‏ هاست. «منیباً الیه... خَوّله نعمةً» 5 - ضررها از او نیست، ولى نعمت‏ها از اوست. «نعمةً منه» 6- رفاه، مایه ‏ى غفلت و فراموشى است. «نعمةً - نسى»

39. سوره زمر آيه 7

پيام ها 1- فرمان عبادت، نشانه‏ ى نیاز خداوند به ما نیست. «ان تكفروا فان اللّه غنىٌّ» (همان گونه كه دستور خانه سازى رو به خورشید، نشانه‏ ى نیاز خورشید به ما نیست. خداوند نه تنها به ما، بلكه به هیچ چیزى نیاز ندارد چنانكه در جاى دیگر مى ‏فرماید: «فانّ اللّه غنىٌ عن العالمین»(9)). 2- كفر و انحراف خود را به مشیّت و اراده‏ ى الهى نسبت ندهید. (برخى كفّار و مشركان، راه خود را خواست خداوند مى‏ دانستند). «لا یرضى لعباده الكفر»

39. سوره زمر آيه 6

پيام ها 1- جنس همه‏ ى انسان‏ها، از مرد و زن و از سفید و سیاه ، یكى است. «نفس واحدة» 2- گرچه مرد و زن از نظر جسمى تفاوت‏هایى دارند، امّا روح آنها یكى است. «نفس واحدة» 3- زوجیّت نعمتى است علاوه بر خلقت كه خداوند به انسان عطا كرده است. «خلقكم... ثمّ جعل... زوجها» 4- انسان براى بقاى نوع ، به همسر نیازمند است. «خلقكم... ثمّ جعل منها زوجها»